LED branduren volgens de LB-normering

De levensduur van uw ledverlichting is vele malen hoger dan halogeen of TL. Het aantal branduren wordt bij nieuwe generaties LED ook nog steeds uitgebreid. Maar wat betekent dat getal en wat gebeurt er aan het eind die levensduur?

Afnemende lichtopbrengst

Een ledmodule of ledchip is opgebouwd uit vele kleine diodes, meestal onder een gele fosforlaag die de kwaliteit van het licht verder bepaalt. Door betere en kleinere diodes te gebruiken, wordt de lichtopbrengst en de efficiëntie nog ieder jaar hoger. Maar ook de levensduur is inmiddels al op gemiddeld zo’n 100.000 uur gekomen. Dat is bij 60 uur per week zo’n 30 jaar. Aan het eind van die periode zijn niet ineens al die afzonderlijke diodes kapot, in de praktijk zal het licht na vele jaren langzaam gaan afnemen.

Wat betekent die 50.000 of 100.000 uur dan precies? Daarvoor specificeren we de terugval van de lichtopbrengst voor een deel van de lichtbronnen, middels de LB-normering. Deze is opgebouwd uit een L-waarde die de terugval van de lichtopbrengst uitdrukt en een B-waarde die aangeeft hoeveel lichtbronnen daaraan moeten voldoen. L is een percentage van de originele lichtopbrengst na de opgegeven levensduur, en B is het percentage dat daar in het slechtste geval nog onder zit. ‘Het slechtste geval’ betekent dan bijvoorbeeld vele schakelcycli (door een sensor in een gangzone) en relatief ongunstige temperatuur en luchtvochtigheid. Als de LB-normering niet gegeven wordt, gaat men uit van L70B50. Dus een lichtopbrengst van nog 70%, en 50% die daar nog onder kan zitten. Hoe hoger de L-waarde, hoe minder terugval. Hoe lager de B-waarde hoe meer zekerheid.

Voorbeelden

In een project leveren we 240 downlights 13W 2000lm met een levensduur van 50.000 uur L90B50. Het project is 5 dagen in de week geopend en heeft de verlichting 12uur per dag aanstaan. Na een jaar of 10 gaat de lichtopbrengst ongemerkt al wat achteruit en na 16 jaar (~50.000 uur) is de lichtopbrengst per downlight nog 90% en dus 1800lm. Dit geldt voor zeker 120 armaturen, want we weten dat maximaal 50% in het slechtste geval nog slechter kan presteren.

In een enkel geval worden meerdere LB-waardes met een verschillende levensduur gegeven. Bijvoorbeeld 149.000 uur L80B10 en 70.000 uur L90B10. Als die 90% lichtopbrengst al een kritische grens is, moet je na 70.000 uur ingrijpen. Kun je nog vooruit met >80% van het licht dan heb je meer dan twee keer zoveel tijd voor de armaturen moeten worden afgeschreven.